۲- گروه کاربری گنو/لینوکس چیست؟

گنو/لینوکس چیست؟

قدردانی هرچه بیشتر از نقش LUG­ها در گسترش گنو/لینوکس موجب منحصر به فرد بودن گنو/لینوکس شده است.

گنو/لینوکس نه­‌تنها سیستم‌­عاملی قدرتمند است، بلکه از نظر ایده گسترش نرم­‌افزاری هم از همان اندازه قدرت برخوردار است. گنو/لینوکس یک سیستم­‌عامل آزاد بوده و مجوز آن تحت لیسانس گنو (GNU) می­‌باشد. از این‌رو، کدهای مرجع به صورت رایگان و به وفور در اختیار همگان قرار دارند. گروهی از برنامه‌­نویسان از سرتاسر جهان به صورت سازمان­‌نیافته و تحت هدایت فنی لینوس توروالدز و دیگر مؤسسان اولیه به حفظ آن کمک می­‌کنند. به عنوان یک حرکت، این سیستم‌­عامل فاقد یک ساختار مرکزی، تشریفات اداری و یا اشخاص حقیقی به عنوان گرداننده امور می‌­باشد. البته با وجود داشتن فواید بسیار، با چالش­‌هایی از قبیل تخصیص نیروی انسانی، حمایت­‌های مؤثر، روابط عمومی، تعلیم و تربیت کاربران مواجه است.

(این راهنما اعتبار خود را از مؤسسه رایگان نرم­‌افزاری GNU Project می­‌گیرد که به عنوان نیروی برانگیزاننده اصلی در خلق و پیشبرد این سیستم­‌عامل آزاد و یکپارچه Open Source شناخته میشود. بنابراین، به «توزیع» (Distribution) متشکل از سیستم­‌عامل گنویی سوار بر هسته لینوکسی به نام «گنو/لینوکس» اشاره دارد. بله این عنوان غریب به نظر می‌­رسد و اعتبار آن برای FSFها خیلی قابل افتخار نیست؛ اما عدالت ادعای FSFها بر کسی پوشیده نیست).

چرا گنو/لینوکس منحصر به فرد است؟

تغییر در ساختار باز آزادانه گنو/لینوکس بعید به نظر می­رسد. این یک نکته مثبت است: چرا که دقت کار آن بالاست، زیرا افراد برای ورود و خروج به این سیستم آزادند: برنامه­‌نویسان آزاد برنامه‌­نویسانی شاد و مؤثرند.

به هر ترتیب، ساختار آزادانه این سیستم‌­عامل ممکن است موجب دفع کاربران تازه شود: چرا که این کاربران ممکن است بپرسند چه کسی از آنها حمایت کرده و به آنها آموزش می­‌دهد؟ از کجا بدانند که سیستم­‌عامل گنو/لینوکس برایشان مناسب است یا نه؟

لاگ­‌ها (LUG) به صورت مقطعی می‌­توانند پاسخگو باشند، و همین امر هم وجود آن‌ها را حیاتی می­‌کند: از آنجائیکه در شهر، روستا و یا کلان­شهر محل سکونت شما هیچ «دفتر منطقه‌­ای» برای شرکت لینوکس وجود ندارد، لاگ می‌­تواند نقش‌­های یک شرکت چندملیتی را در منطقه شما بازی کند.

گنو/لینوکس به خاطر نداشتن ساختار مرکزی جهت تخصیص منابع و تربیت کاربران و همچنین پشتیبانی از محصولات خود منحصر به فرد می‌­باشد. این وظایف از طرق مختلفی انجام می‌­گیرند: اینترنت، مشاورین، VARها، شرکت‌های پشتیبان، دانشکده‌­ها و دانشگاه‌­ها. امروزه به هر حال در سراسر دنیا این کارها به طرز روزافزونی توسط لاگ­‌ها صورت می‌­گیرد.

گروه کاربری چیست؟

گروه‌­های کاربران کامپیوتری پدیده جدیدی نیستند. در حقیقت، این گروه­‌ها در مرکزیت تاریخ کامپیوتر قرار دارند: ریزکامپیوترها اساساً بطور وسیع به دلیل مقرون به صرفه بودن، دسترسی شخصی به منابع محاسبات الکترونیک، رادیو هام، و دیگر استفاده‌­های تفریحی از کامپیوتر توسط کاربران به وجود آمدند. غول‌های کامپیوتری چون IBM سرانجام قادر به کشف PCها به عنوان ابزاری مفید و سودمند شدند، اما انگیزه اولیه آن از مردم گرفته شده بود.

در ایالات متحده آمریکا گروه‌­های کاربری در طول زمان دستخوش تغییرات بسیار شده‌­اند. فراز و نشیبهای مالی مربوط به بزرگترین گروه کاربران تاریخ، جامعه کامپیوتری بوستون، به خوبی مورد بررسی قرار گرفته بود: در سرتاسر ایالات متحده آمریکا گروه­‌های کاربران شاهد کاهش نرخ عضویت کاربران بودند. گروه‌­های کاربری آمریکایی در روزهای اوج کار خود، توانسته بودند خبرنامه منتشر کرده، منشعب شوند، کتابخانه­‌های کوچک تشکیل دهند و جلسات و گردهمایی برگزار کنند تا آنجا که گروه­‌های کاربران توانستند اقدام به تأسیس CompuServ کرده و وارد اینترنت شوند.

ظهور گنو/لینوکس همزمان با «ظهور» اینترنت بود و همین امر موجب تسریع و تشدید نفوذ آن گردید. با رشد و همه‌­گیر شدن اینترنت، گنو/لینوکس هم رشد می‌­کرد: وجود اینترنت موجب پیدایش کاربران، توسعه‌­دهندگان و فروشندگان جدید شد. بنابراین، همان نیرویی که موجب کاهش کاربران سنتی شده بود، گنو/لینوکس را به جلو سوق می­داد و گروه­‌های جدیدی در ارتباط با آن شکل گرفتند.

برای هرچه بیشتر روشن کردن تفاوت لاگ با گرو‌‌ه‌­های کاربری سنتی می‌­توان این مثال را آورد: گروه‌­های سنتی در نشست­های خود از نزدیک آنچه که کاربران نرم­افزاری مجدداً توزیع کرده‌­اند، را مورد بررسی قرار می‌­­دهند. در این نشست‌­ها کپی‌­برداری غیرمجاز از یک نرم‌­افزار اختصاصی رخ دهد با دلایل منطقی قانونی رسماً مورد تقبیح قرار می­‌گرفت. با این حال، در نشست­‌های لاگ یک طرز تفکر خاص به سادگی به کار گرفته نمی­شود: جدا از ممنوعیت، کپی­‌برداری نامحدود از گنو/لینوکس باید بر مبنای اهداف اولیه لاگ صورت گیرد. در حقیقت، ثابت شده است که گروه­‌های کاربران سنتی توان وقف پیدا کردن با کپی­‌برداری قانونی و رضایتمندی از گنو/لینوکس را ندارند.

(هشدار: تعداد کمی از توزیع­ها، گنو/لینوکس را با بسته­‌های نرم­‌افزاری اختصاصی که قابلیت تکثیر مجدد به عام را نمی­‌دهد، درهم می‌­آمیزند. در صورت وجود هر گونه شبهه به شرایط مندرج در مجوز (License) مراجعه شود. پیشنهادات یا درخواست کپی­‌برداری از نرم­‌افزارهای اختصاصی به هر شکل باید در میان لاگ­‌ها به شدت تقبیح شده و به دلایل قانونی از دستور کار گروه‌­های کاربران آنلاین گنو/لینوکس خارج شود.

خلاصه

به منظور رشد بیشتر گنو/لینوکس علاوه بر دیگر ملزومات، لاگ‌­ها می‌­بایست رو به رشد و موفقیت باشند. به دلیل طبیعت غیرمعمول گنو/لینوکس، لاگ­ها باید برخی از عملکردهای «دفاتر منطقه­‌ای» را همانند کاری که در شرکت­‌های بزرگی مانند IBM،  Microsoftو Sun رخ می‌­دهد برعهده بگیرند. لاگ‌­ها باید کار حمایت، تربیت و پشتیبانی از کاربران را انجام داده و با مشاوران همکاری داشته باشند و از گنو/لینوکس به عنوان یک راهبرد کامپیوتری حمایت کرده و نقش واسطه گنو/لینوکس با مطبوعات خبری محلی را ایفا کنند.

منبع لاتین: Linux User Group HOWTO

ادامه مطلب را در بخش بعدی مطالعه فرمایید.