جامعه کاربریلاگ

راهنمای گروه کاربری لینوکس، قسمت چهارم

۴- لاگ‌ها چه کاری را انجام می‌دهند؟

اهداف لاگ­‌های مختلف براساس مکانی که در آن هستند متفاوت است. دارای طرح جامعی نبوده و این راهنما هم به دنبال تهیه آن نیست. به خاطر داشته باشید که گنو/لینوکس فاقد تشریفات اداری و سیستم کنترل مرکزی است، پس لاگ­‌ها هم همین ویژگی را خواهند داشت.

اما در هر حال می‌­توان مجموعه اهدافی را برای آنها تعیین کرد:

  • حمایت (مدافعه و وکالت)
  • تعلیم و تربیت
  • پشتیبانی
  • همگانی­‌سازی (اجتماعی شدن)

هر کدام از لاگ‌­ها بر اساس نیازهای اعضای گروه این مؤلفه‌­ها را به گونه‌­ای منحصر به فرد با دیگر اهداف خود ترکیب می‌­کنند.

حمایت از گنو/لینوکس

نیاز به هواداری از استفاده از گنو/لینوکس به شدت احساس می‌­شود. وقتی چیزی به خوبی برایتان کار می‌­کند، دوست دارید آن را به هر تعداد از اطرافیان خود که میتوانید معرفی کنید. نمی‌­توان نقش حمایتی لاگ‌­ها را اغراق­‌آمیز تصور کرد، بویژه در شرایطی که پذیرش اقتصادی در مقیاس گسترده هنوز در ابتدای راه خود می‌­باشد. هر بار که یک روزنامه‌­نگار کامپیوتری از مفید بودن گنو/لینوکس می‌­نویسد علاوه بر اینکه برای جنبش لینوکسی مفید خواهد بود، برای کاربران گنو/لینوکس هم خوب است چون می­توانند به دوستان، همکاران، کارمندان و کارفرمایان خود این مطلب را منتقل کنند.

حمایت هم می‌­تواند مؤثر باشد هم نامؤثر و خالی از لطف: ما به عنوان کاربران باید در حمایت از گنو/لینوکس هوشیار باشیم به نحوی که جنبه­‌های مثبت محول، پدیدآورندگان و توسعه‌­دهندگان آن را نشان دهیم. راهنمای حمایت از لینوکس Linux Advocacy HOWTO که در Linux Documentation Project موجود است همانند مقاله فوق­‌العاده Don Marti تحت عنوان Linuxmanship پیشنهادات بسیار خوبی را در اختیار ما قرار می­‌دهد. همه این‌ها کفایت می­‌کند تا اهمیت حمایت در مأموریت لاگ­‌ها مشخص شود.

شاید زمانی برسد که حمایت امری نامربوط به نظر برسد، به خاطر اینکه گنو/لینوکس ممکن است روز موفق یا ناموفقی داشته باشد، هنگامی که اصطلاح «کسی به خاطر استفاده از لینوکس اخراج نخواهد شد» تحقق یابد؛ تا آن زمان لاگ‌­ها نقش اساسی در پیشبرد استفاده از گنو/لینوکس را ایفا می‌­کنند. آنها این کار را می‌­کنند چون حمایت آن‌ها آزادانه، با نیت سالم و با تعهد سازمانی صورت می­‌گیرد. هرگاه شخصی در نتیجه تلاش لاگ با گنو/لینوکس آشنا شود، در پیشانی حرکت قرار می‌­گیرد: او می­‌داند که سازمان به او در نصب، پیکربندی و حتی نگهداری از گنو/لینوکس بر روی هر کامپیوتری که او می­‌خواهد کمک خواهد کرد.

کاربران جدیدی که با لاگ‌­ها در ارتباط هستند نسبت به آنهایی که توسط روزنامه‌­نگاران کامپیوتری با گنو/لینوکس آشنا شده‌­اند در اولویت قرار دارند. چرا که دسته دوم کسی را برای کمک به نصب و اجرا و یادگیری در مورد گنو/لینوکس ندارند.

از این‌رو حمایت از گنو/لینوکس برای لاگ­ها مهم است، چراکه حمایت آنها مؤثر، با پشتیبانی مناسب و رایگان می‌­باشد.

محدودیت‌های حمایتی

گاهی اوقات ممکن است که حمایت از هدفِ خود دور شده؛ راه را خطا رفته و نتیجه­‌ای معکوس را در بر داشته باشد؛ حمایت می­‌تواند در وهله اول و به سادگی نامناسب باشد. برای جلوگیری از اتلاف وقت و تبعات بیشتر می‌­بایست قبل از هر چیز به دقت تفکر نمود.

بسیاری از اقدامات حمایتی به طرز فاجعه­‌آمیزی با شکست مواجه می­‌شوند زیرا که فرد حامی در درک نیازها و خواسته­‌های طرف مقابل موفق نیست. (همانطور که Eric S. Raymond می‌گوید: «سعی کنید علایق و ارزش‌های چشم‌­اندازتان را ببینید، نه خودتان را».) اگر شخص خواهان تنظیمات اختصاصی سیستم­‌عامل است، روند حمایت مستلزم زمان گذاشتن شما و تلاش خود شخص می­‌باشد. اگر ملزومات مورد نظر او دقیقاً با MS-Project، MS-Visio و Outlook/Exchange groupware یکی باشد و شما سعی داشته باشید چیزی به او بفروشید که نیازی به آن ندارد، موجبات ناراحتی او را فراهم آورده­‌اید (ورای اینکه خواسته‌­های مد نظر او واقعی باشد یا نه). تلاشتان را به گونه­‌ای انجام دهید که برای دیگران قابل قبول­‌تر باشد.

علاوه بر خطوط فکری که به شما داده شد به خاطر داشته باشید بسیاری از افراد به فرد «حامی» به عنوان فروشنده­ای نگاه می­‌کنند که از نظر آنها بیشتر قصد پافشاری بر عمل فروش خود را دارد تا به خواسته‌­های آنها منصفانه گوش فرا دهد. آنها هرگز کسی را ندیده‌­اند که برای فروش چیزی اصرار کند و خودش سودی نبرد، پس مطمئن هستند که شما سودی می­‌برید و سر باز خواهند زد. پس به گونه­‌ای عمل کنید که انگار آنها در حق شما لطفی می­‌کنند حتی اگر فقط به شما گوش بدهند، چه برسد به این که بخواهید توصیه‌­های خود را به آنها بگوئید.

توصیه می­شود چنین بحث­هایی را بلافاصله رها کنید و بگوئید که سیاست نرم‌­افزاری می­بایست براساس علاقه بلندمدت فرد باشد و شخص شما قصد هیچگونه دخالتی در تصمیم‌­گیری آنها را ندارید و بگوئید وقت شما گرانبهاتر از صحبت کردن با مخاطبین بی­ادب است. از آن به بعد اگر کماکان آنها را علاقه‌­مند دیدید بدانید که دیگر آن مانع تصنعی پیش روی شما نخواهد بود.

در عین حال مطمئن شوید که شما جز حامیان کلیشه­‌ای سیستم‌­عامل نیستید که بدون در نظر گرفتن نامؤدبانه و گستاخانه بودن دعوت خود به کار خود ادامه می­‌دهند. بعلاوه، از این پس نگرانی در مورد گنو/لینوکس بی­‌مورد است: بر خلاف گزینه اختصاصی بودن در دیگر سیستم­‌عامل­ها، بقاء یا عدم بقاء سیستم­‌عامل ما (گنو/لینوکس) به میزان مقبولیت و انتشار/نگهداری برنامه‌­های قابل جابجایی بستگی ندارد. این سیستم­‌عامل و تمام برنامه­‌های کلیدی آن Open Source هستند: انجمن برنامه­‌نویسان آن خودگردان بوده و پیشرفت و حراست از آن ارتباطی به وضعیت تجاری دنیا و عدم استفاده عمومی از آن نداشته و یا تأثیر بسیار کمی بر آن دارد. به دلیل Open Source بودن شرایط مجوز آن، کدهای مرجع به صورت مداوم در دسترس هستند. هرگز نمی‌­توان گنو/لینوکس را به خاطر عدم مقبولیت عام یا نپذیرفتن یک شرکت خاص از بازار جمع کرد.

اساساً بر خلاف برخی از جوامع کاربری در برخی از سیستم‌­عامل‌­ها، نیازی به حمایت شانه به شانه نیست. (چرا اطلاعات را در اختیار پذیرندگان آن قرار ندهیم؟ در این صورت نیازهای همه برطرف خواهد شد).

نهایتاً بدانید که مفهوم «ارزش کاربری» برای نرم‌­افزار هنوز برای خیلی‌­ها ناشناخته است، یعنی ارزشیابی نرم‌­افزار از طریق اعمالی که می­‌تواند برای ما انجام دهد. عادت ارزش‌­گذاری هر چیز براساس قیمت خرید آن امری ریش‌ه­ای است. در سال ۱۹۹۶ به سخنان دوست جوانی از Caldera Systems که در لاگ برکلی کالیفرنیا گوش می­دادم. او در مورد ریشه‌­های Caldera Network Desktop (نام اولیه توزیع آنها از گنو/لینوکس) در پروژه سیستم­‌عامل دسکتاپ "Corsair" شرکت Novell توضیح می‌­داد: در یک نظرسنجی که در مورد CEO و CTO شرکت انجام شده، دریافته‌­اند که رؤسای دفاتر ذاتاً از به دست آوردن هر چیز رایگان خوششان نمی­آید. بنابراین Caldera به آنها یک پیشنهاد جدید ارائه داد که آن هم دریافت پول از آنها بود.

از این دیدگاه، محافظه­‌کار بودن در مورد هزینه‌­ها و سختی‌­های ارائه کمک‌­های گنو/لینوکسی موجب جلب رضایت آنها خواهد شد و همین هم اعتبار شما به عنوان سخنگوی شرکت را تضمین می­‌کند. پیش بردن این بحث از نقطه‌­نظر هزینه کاربرد بهتر از لیست کردن خطی قیمت نرم‌­افزاری و خدمات آن است. (به عنوان مثال یک شرکت اینترنتی دارای ۱۰۰۰ صندلی با قابلیت ارسال ایمیل آفلاین به کاربران): با این همه، هر پروژه نرم‌­افزاری شامل برخی هزینه­‌ها می­شود، حتی اگر قیمت خرید آن صفر باشد و نکته اصلی Open Source بودن هزینه اولیه آن نبوده بلکه کنترل بلندمدت آن بر IT می‌­باشد، این بخش کلیدی هر گونه عملیات است: در سیستم­های اختصاصی کاربر (یا گروه تجاری کاربر) کنترلی بر IT نداشته و در یک رابطه انحصاری و اشتباه با فروشنده است. در سیستم Open Source کاربر تحت کنترل بوده و کسی نمی‌­تواند منکر این امر باشد. با این تفاسیر میزان به خطر افتادن IT کنترل و کاهش داده می‌­شود و افراد قطعاً متوجه تفاوت می­‌شوند، بویژه CEO­ها و در طولانی­‌مدت نسبت به هزینه خرید اهمیت بیشتری دارد.

تعلیم و تربیت در گنو/لینوکس

نه‌­تنها وظیفه لاگ‌­ها حمایت از کاربران گنو/لینوکس است بلکه وظیفه آموزش آنها را نیز بر عهده دارد. همانطور که استفاده از سیستم‌­عامل مورد بحث و دیگر مؤلفه­‌هایش واقعی بوده و از نقطه‌­ای به نقطه دیگر متفاوت است. در حالی‌که دانشگاه­‌ها و دانشکده‌­هایی که گنو/لینوکس را در برنامه آموزشی خود دارند، این امر موجب افزایش کاربرانشان نشده است. لاگ برای آنها نقش کمک­‌های اولیه یا پیشرفته در اجرا، برنامه‌­نویسی، اینترنت و فناوری اینترانت را بازی می­‌کند.

نکته کنایی آن این است که بسیاری از لاگ­‌ها نقش ستون فقرات پشتیبانی از شرکت را دارند. هر کارگری که قصد گسترش مهارت­‌های کامپیوتری از طریق مشارکت در لاگ را داشته باشد، باید تحت آموزش حداقلی از شرکت قرار بگیرد. با این وجود کاربری خانگی از گنو/لینوکس دربردارنده قیاس دقیق داده­‌های انباری، مراکز تماس و یا امکانات سطح بالا نیست. این تمهیدات چند سالی می­‌شود که نسبت به MS-Windows بهبود یافته­‌اند. با گسترش لینوکس در زمینه فایل‌­سیستم­‌های ژورنالی، بیشترین دسترسی، افزونه‌­های بلادرنگ و دیگر نقاط قوت یونیکس، مرزهای عدم شفافیت میان گنو/لینوکس و یونیکس «حقیقی» در حال محو شدن است.

نه‌­تنها چنین آموزش­‌هایی نوعی پرورش نیروی کار است بلکه با روزافزون شدن اهمیت وافر فناوری اطلاعات در دنیای اقتصاد، این آموزش­‌ها نقش خدمات اجتماعی را هم بر عهده می­‌گیرند: به عنوان مثال در مناطق شهری ایالات متحده آمریکا لاگ‌­ها توانسته­‌اند گنو/لینوکس را وارد مدارس محلی، تجارت‌های کوچک، سازمان‌های اجتماعی و گروهی و همچنین دیگر محیط­‌های غیرمشارکتی کنند. این امر موجب موفقیت در نیل به هدف حمایت و همچنین آموزش همگانی می­‌شود. توضیح بیشتر اینکه چین سازمان‌هایی میل بیشتری برای حضور در اینترنت، دسترسی به تعداد دفعات وصل شدن پرسنل به شبکه و یا دیگر عملکردهای مربوط گنو/لینوکس می­‌باشند، این فرصتی را در اختیار لاگ‌­ها برای مشارکت‌های اجتماعی می­‌گذارد. این مهم از طریق فعالیت­‌های آموزشی و آگاهی‌­دهی صورت می­‌گیرد؛ به این صورت که در ابتدای کار ویژگیهای سخاوتمندانه گنو/لینوکس و نرم­‌ا‌فزارهای آزاد/متن‌­باز در اختیار جامعه قرار می­‌گیرد. اغلب کاربران ما در برنامه­‌نویسی توان Torvalds (توروالدز؛ خالق هسته لینوکس) را ندارند، اما می­‌توانند زمان و تلاش خود را در اختیار سایر کاربران، جوامع گنو/لینوکسی و جوامع بزرگتر حول آن قرار دهند.

گنو/لینوکس به طور طبیعی برای سازمان­‌ها مناسب است، چرا که راه‌­اندازی، به روزرسانی و نگهداری آن برایشان کم‌­هزینه خواهد بود. به خاطر ظرافت و اقتصادی بودن تکنیکی، در سخت­افزارهای بدون نیروی کاربری که معمولاً در سازمان‌های غیرانتفاعی به کار می­‌روند می­تواند بسیار خوب کار کند: اگر گنو/لینوکس را حتی بر روی یک Pentium II نصب کنید، می­‌توانید از آن واقعاً کار بکشید.

بعلاوه، تعلیم و تربیت نیرو، رسیدن به دیگر اهداف لاگ را سرعت می‌­بخشد، بویژه در بخش پشتیبانی: تعلیم بهتر به معنای پشتیبانی بهتر خواهد بود که متقابلاً موجب تقویت آموزش و تسریع در رشد گروه می­شود. از اینرو، گام مهم در هر تلاشی آموزش و پرورش است: اگر تنها ۲ یا ۳ درصد از لاگ­‌ها از توجه به بار پشتیبانی غافل باشند، رشد آنها با رکود مواجه می­شود. چیزی که می­‌توانید روی آن حساب کنید این است: در صورت عدم دریافت کمک کاربران تازه­‌کار و بی­‌تجربه از سوی لاگ­‌ها، مدت زمان ادامه فعالیتشان خیلی به طول نخواهد انجامید. در صورت حمایت شمار زیادی از اعضا از دیگر عضوها، لاگ دیگر با چنین محدودیتی مواجه نخواهد بود. آموزش و پشتیبانی از پروژه‌­های پیوست‌ه­ای همچون Apache Web Server، X.org، Freedesktop.org، TeX،  LaTeXو … مؤلفه­‌های کلیدی هستند که با امر آموزش، کاربران تازه­‌کار را به افرادی مجرب تبدیل می­‌کند.

سرانجام اینکه، گنو/لینوکس دارای محیطی خودمستند می­باشد: به عبارت دیگر، ثبت و انتشار مدارک گروه به خودمان بستگی دارد. بنابراین، مطمئن شوید که اعضای لاگتان از Linux Documentation Project و نمونه­‌های مشابه جهانی آن آگاهی دارند. تصور کنید گرداندن سایت مشابه LDP بر عهده شماست. همچنین از فراگیرسازی LDP و دیگر منابع اطلاعاتی مربوطه از طریق comp.os.linux.announce اطمینان حاصل کنید، منظور تمام مدارک مربوطی است که لاگ تولید می­‌کند: سخنرانی­‌های فنی، دوره­‌های آموزشی، FAQ­های محلی و ... مستندسازی در لاگ­‌ها اغلب به دلیل غافل ماندن از دنیای بیرون بلااستفاده می­‌ماند. اجازه ندهید این برای شما هم اتفاق بیافتد: شاید سؤالی که برای یکی از اعضای لاگ پیش می­‌آید، پرسش مد نظر کس دیگری در جای دیگر هم باشد.

پشتیبانی

یقیناً اصلی‌­ترین نقش لاگ‌­ها برای افراد تازه‌­وارد پشتیبانی از گنو/لینوکس است. اما نباید پشتیبانی را به اشتباه تنها حمایت تکنیکی از کاربران تازه تصور کرد. حوزه معنایی پشتیبانی باید گسترده‌­تر از این باشد.

لاگ‌­ها موقعیت پشتیبانی از این افراد را دارند:

– کاربران

– مشاوران

– کسب و کارها، سازمان‌های غیرانتفاعی و مدارس

– جنبش‌­های گنو/لینوکسی

کاربران

شکایت اغلب کاربران تازه‌­وارد پس از نصب اولین گنو/لینوکس، شیب تند منحنی آموزشی در یونیکس­‌های پیشرفته است. در این منحنی آموزشی قدرت و انعطاف‌­پذیری یک سیستم‌­عامل واقعی آورده شده است. تنها منبع کمک به فراگیر در جهت هموارسازی این منحنی آموزشی، لاگ می‌­باشد.

در دهه اول ظهور گنو/لینوکس، قادر به برخی منابع ژورنالیستی تراز اول شد که نمی­‌توان نقش آنها را نادیده گرفت: قدیمی‌­ترین مجلات ماهانه عمده عبارتند از Linux Journal و Linux Gazette. اما به تازگی LinuxFocus و New LinuxFocus (مجله آنلاین)، Linux Format، LinuxUser and Developer، Linux Magazine و LINUX For You هم به آنها اضافه شده­‌اند.

مجلات آنلاین و سایت­‌های خبری هفتگی یا دوره­‌های انتشار مناسب­تر عمده عبارتند از:  Linux Weekly News، DistroWatch Weekly،  Linux Todayو FreshNews.

تمامی این منابع مسؤلیت لاگ­ها در انتشار اخبار و اطلاعات را تسهیل نموده‌­اند. اطلاعاتی در مورد تعمیر باگ­‌ها، مسائل امنیتی، کرنل­های تازه و … . کاربران تازه وارد باید تمامی این موارد را آموخته و از تازه­‌ترین کرنل­‌ها آگاهی داشته باشند که معمولاً در tp.kernel.org موجود می­‌باشند. Linux Documentation Project هم تازه‌­ترین نسخه­‌های راهنمای لینوکس را در قالب CD یا بر اساس گنو/لینوکس منتشر می­‌کند.

کاربران سطح متوسط و پیشرفته هم می‌­توانند از توصیه‌­ها، حقایق و رازهای مفید هر از گاهی با خبر شوند. به دلیل ماهیت چندمنظوری مرکزی و جهانی گنو/لینوکسی، کاربران پیشرفته با فعالیت در لاگ­‌ها می‌­توانند ترفندها و تکنیک­‌های تازه­‌ای بیاموزند. گاهی اوقات چیزی از یک نرم­‌افزار می‌­آموزند که قبلاً از وجود آن بی­خبر بودند؛ گاهی هم یک توالی دستور محرمانه vi را که از زمان دانشکده تابحال استفاده نکرده‌­اند به یاد می‌­آورند.

مشاوران

مشاوران و مشتریان می­‌توانند از طریق انجمن‌های موجود در لاگ‌­ها یکدیگر را بیابند. همچنین مشاوران می‌­توانند تجربیات رهبری خود را در اختیار لاگ قرار دهند. کاربران تازه و بی­‌تجربه هم از لاگ‌­ها سود می‌­برند و هم از حضور مشاوران بهره­‌مند می­‌شوند، به این ترتیب که درخواست‌ها و نیازهای روزمره خود را به طور مجانی از لاگ می­طلبند و مشکلات پیشرفته خود را از طریق خدمات در ازای پول مشاوران موجود در لاگ مطرح می­‌کنند.

گاهی اوقات مرز مابین نیاز به درخواست پشتیبانی یک مشاور و افرادی که بی ­نیازند، نامشخص است؛ اما در بیشتر موارد به خوبی قابل تمایزند. هنگامیکه لاگ نمیخواهد با دریافت پول از کاربران، شهرت خود را به مخاطره بیاندازد، آنها را به مشاوران واگذار می‌­کند، چرا که چنین کاری ذاتاً گستاخانه بوده و با رفتارهای گنو/لینوکسی در تضاد است. دلیلی برای عدم کمک لاگ‌­ها به برقراری رابطه میان کاربران با مشاورانی که نیازمند کمک‌های تخصصیشان هستند نیست.

هشدار: وقتی‌که حسن نیت «مرز مذکور» برای افراد دانا مشخص است، لاجرم در میان ما برخی افراد هم هستند که در تمایز خدمات رایگان و پولی سعی بر آن دارند که چیزی نصیبشان شود. به خاطر داشته باشید که قبلاً راجع به بسیاری از افرادی صحبت کردیم که برای به دست آوردن هر چیز یک قیمت (به جای ارزش) قائلند و منظورشان هم آن چیزی است که در قبالش پول به دست می‌­آورند. همین امر موجب می­‌شود که بویژه در محیطهای شرکتی، برخی افراد پشتیبانی­‌های تکنیکی لاگ را در راستای اهداف سودجویانه و ناجوانمردانه به کار گیرند. این در حالی است که کارآموزان مدام و با کراهت از کافی نبودن اطلاعات، نامناسب بودن آموزش و سرعت پائین انتقال اطلاعات شکایت می­‌کند و همین امر موجب می­‌شود دید کاربران نسبت به نمونه­‌های مشابه اینگونه بوده و همیشه در حال زیر سؤال بردن لاگ‌­ها باشند. به عبارت دیگر، این افراد سودجو به داوطلبان شاغل در لاگ به چشم فروشنده می‌­نگرند که تا پولی به دست نیاورند به کسی احترام نمی­‌گذارند.

در دنیای مشاوره به چنین رفتارهایی «صورتحساب درمانی» می­گویند: چرا که سیستم ارزش­گذاری فوق­الذکر به ندرت مورد استفاده و توجه قرار می­گیرد، شاید در مواردی که مجبور به پرداخت بیشتر می­‌شوید این اصطلاح به کار برود. در مقایسه، اصطلاح رایج در فرهنگ گروه­های تکنیکی ما «فرهنگ بخشندگی» است، که سیستم ارزش­گذاری در آن کاملاً متفاوت است: محبوبیت اعضا از طریق مشهور شدن در میان همکاران به دست می‌­آید و این شهرت به دلیل مشارکت فعال و قابل مشاهده فرد در کدنویسی، مستندسازی، کمک­های تکنیکی به عام و … به دست آمده است.

تفاوت میان این دو فرهنگ ارزش­گذاری اجتناب‌­ناپذیر و تا حدی زننده است. فعالان لاگ می­‌بایست قبل از سرنگون شدن توسط یک کاربر ناسپاس خودشان را به خوبی آماده کنند و به او اطمینان دهند که نیازهایش به وسیله خدمات نقدی (یا خدمات مشاورمحور) بهتر از قبل برطرف می­شود. اما همیشه قضاوت­هایی هم صورت می­گیرد، مرز میان این دو نوع خدمت رایگان و نقدی (مشاوره­ای) همیشه جای بحث و مناقشه بوده است.

زمینه‌­هایی که در آن نیاز به رجوع به مشاور است از این قرارند:

– اصرار بر دریافت راه حل در فرم «دستورالعمل»، بدون نیاز به اصول فنی.

– پرسیدن سؤالات مشترک (یا نزدیک به هم) به طور مداوم.

– اصرار بر دریافت کمکهای خصوصی از یاری­‌کنندگان شناخته شده.

– وجود مسائل مبهم یا موضوعاتی که در طول زمان دستخوش تغییر می­شوند.

– پاسخ ندادن به سؤالات برای جلوگیری از طرح سؤالات تازه (که دلیل وقوع آن بی‌­توجهی به پاسخ‌های داده شده قبلی است).

– در صورت درخواست طرح مجدد و انتقال سریع جواب‌ها را داشته باشند (که نشان می­‌دهد زمان پرسشنامه و مشکلات موجود در آن از پاسخ‌­دهنده اهمیت بیشتری دارند).

– در صورت پرسیدن سؤالات خیلی پیچیده، زمان­بر و یا چندبخشی.

در کل، اعضای لاگ در کمک کردن به دیگران دریغی ندارند. از نقطه نظر داوطلبی، اعضایی که قصد مشارکت در این فرهنگ «اهدایی» را دارند، با آموزش دیگران موجب تداوم آن می­شوند. یقیناً هیچ ایرادی ندارد که اولویت­ها برای افراد مختلف با هم فرق داشته باشد، اما این افراد در برخی موارد ممکن است برای تأمین برخی نیازهای خود آموزشهای خود ترجیح بدهند پول دریافت کنند.

حال به مشاهدات دیگری می­پردازیم که شاید قابل استفاده باشد: شاید کسانی باشند که بخواهند به صورت رایگان به دیگر افراد گروه کمک کنند در حالیکه برای پول آن کار را انجام نخواهد داد: تصمیم به کمک کردن داوطلبانه موجب تغییرات اساسی در روابط می­شود. یک همکار کامپیوتری که ناگهان تبدیل به مشتری می­شود، دیگر برای شما فرق کرده؛ مسؤلیتهای این فرد در این دو نقش با هم متفاوت است. شما هم باید متوجه این تفاوت جایگاه در افراد باشید.

برای آشنایی با لیست بین­‌المللی مشاوران گنو/لینوکس به راهنمای Linux Consultants Guide نوشته شده توسط Joshua Drake مراجعه کنید.

کسب و کارها، سازمانهای غیرانتفاعی و مدارس

لاگ‌­ها فرصت پشتیبانی از کسب و کارها و سازمانهای محلی را دارند. این حمایت دو جنبه دارد: اول اینکه، لاگ­‌ها می‌­توانند به سازمانها و تجارتهایی کمک کنند که قصد استفاده از سیستم‌­عامل (یا برنامه‌­های کاربردی آن) ما را به عنوان بخشی از سیستم کامپیوتری و فعالیتهای IT خود دارند. دوم اینکه، لاگ­ها می­توانند به آن دسته سازمانهایی کمک کنند که نرم‌­افزارهای گنو/لینوکسی را ساخته، در اختیار کاربران قرار داده و از نصب و توزیع گنو/لینوکس پشتیبانی می­کنند و … .

پشتیبانی لاگ از کسب و کارهایی شود که قصد استفاده از گنو/لینوکس به عنوان بخشی از سیستم کامپیوتری خود را دارند با نوع حمایت لاگ از کاربران خانگی گنو/لینوکس متفاوت است. به عنوان مثال، تدوین کرنل لینوکس برای هر دو مورد فرقی نمی­کند. پشتیبانی از کسب و کارها ممکن است نیازمند پشتیبانی نرم‌­افزاری اختصاصی باشد مثلاً نرم­‌افزارهای تخصصی Oracle، Sybase و پایگاه داده DB2 (و یا VMware، Win4Lin و امثال آنها). تخصص لاگ­ها در این زمینه‌­ها ممکن است موجب جنبش جایگزینی گنو/لینوکس شود.

در ادامه این مبحث وارد نوع دوم پشتیبانی لاگ­ها از کسب و کارهای محلی می­شویم: لاگ­ها قادرند نقش مرکزیت و صحت اطلاعات را برای دیگر مکانهای مرتبط با آن داشته باشند. به عنوان مثال:

کدام ISP­های محلی با لینوکس سازگارند؟

آیا فروشندگان سخت­‌افزار محلی برای سر هم کردن PCهای لینوکسی موجودند؟

آیا در این محدوده کسی CDهای لینوکسی می­فروشد؟

حفاظت و تولید این قبیل اطلاعات برای عموم نه‌­تنها برای اعضای لاگ مفید است، بلکه به کسب و کارهای دوست کمک کرده و آنها را تشویق به حمایت از گنو/لینوکس می­کند. حتی در برخی موارد ممکن است به تجارت­هایی که مایل به استفاده از دیگر محیط­های رقیب هستند هم کمک کند.

توسعه نرم‌­افزارهای آزاد/متن‌­باز

نهایتاً پشتیبانی لاگ­ها می­تواند با حمایت و سازماندهی کمک­های خیریه باشد. تا جائیکه می­دانیم Chris Browne بیشتر از همه در این مورد تفکر کرده و مطالب زیر را فراهم آورده است:

کریس براون و نرم‌­افزارهای آزاد/متن‌­باز بشردوستانه

کار دیگری که می‌­توان کرد، تشویق سازمان­های مختلف در ارتباط با گنو/لینوکس برای حمایتهای مالی است. با وجود تعداد چندین میلیونی multiple millions، میتوان انتظار کمکهای کوچک از سوی کاربران قدردان را داشت. همین کاربران و کمکهای منطقی و قدردانانه آنها (رقم ۱۰۰ دلار در برابر هزینه­‌های بروزرسانی سیستم‌­عامل مایکروسافت چیزی نیست) می­تواند صدها میلیون دلار به توسعه ابزارها و نرم‌­افزارهای کاربردی گنو/لینوکسی کمک کند.

یک گروه کاربری می­تواند اعضای خود را تشویق به مشارکت در «طرح­های توسعه» مختلف نماید. بهره‌­مند گشتن از برخی «معافیتهای مالیاتی خیرخواهانه» می­تواند اعضا را تشویق به همکاری مستقیم با گروه کند. کاهش مالیات به همراه دیگر کمک­ها از جانب دیگر سازمانها می­تواند کمک خوبی باشد.

در هر صورت این برای تشویق اعضای لاگ در جهت مشارکت مستقیم با سازمانهایی است که پروژه­‌ها و اهدافشان با خواسته­‌های شخصیشان هم راستاست.

در این بخش کاندیداهای احتمالی آمده‌­اند. هیچکدام از آنها مشخصاً توصیه نمی­شوند اما این فهرست موارد مناسب برای اندیشیدن را در اختیار شما می­گذارد. بسیاری از آنها به عنوان مؤسسات خیریه در ایالات متحده آمریکا ثبت شده­اند، بنابراین تخفیف مالیاتی در آمریکا را ممکن ساخته­اند.

در این قسمت لیست سازمانهای مرتبط با تهیه و کار بر روی نرم­‌افزارهای گنو/لینوکسی را آورده‌­ایم:

The Linux Foundation

Debian / Software In the Public Interest

Free Software Foundation

KDE Project

GNOME Foundation

کمک به این سازمانها تاثیر مستقیم بر تولید نرم­‌افزارهای رایگان قابل استفاده در گنو/لینوکس دارد. پول در برابر پول، اینگونه کمک­ها در مقایسه با هرگونه صرف هزینه دیگری، سود بیشتری برای جامعه خواهند داشت.

همچنین سازمانهایی هستند که کمکهایشان غیرمستقیم‌­تر است اما با این وجود کمکشان ارزشمند است، مانند:

Electronic Frontier Foundation

این بنیاد در سان فرانسیسکو بنا شده و با نام اختصاری EFF دارای اعضای داوطلبانه برای حراست از حقوق اساسی فارغ از تکنولوژی ما کار می‌­کند؛ همچنین به نشریات، سیاست­گذاران و عموم مردم در مورد مسائل مربوط به آزادی‌های مدنی در تکنولوژی آموزش داده و به عنوان مدافع این آزادی‌ها عمل می­‌کند. از میان فعالیتهای مختلف EFF با قانونگذاری‌های نادرست مبارزه کرده، با در نظر گرفتن حقوق فردی از ما در دادگاه­ها حمایت کرده، کمپین­های بین­‌المللی راه انداخته، مقالات و مطالب مهم را پیشنهاد می­کند، همچنین اغلب رویدادهای آموزشی را میزبانی کرده، از طریق درست رسانه­‌ها را مشارکت داده و آرشیو جامعی از اطلاعات مربوط به آزادیهای دیجیتال مدنی را بر روی یکی از محبوبترین وب­سایت­ها قرار می­دهد.

بنیاد پروژه LaTeX3

TeX Users Group (TUG) مشغول کار بر روی «نسل بعدی» از سیستم­های نشر LaTeX است که به LaTeX3 مشهور است. گنو/لینوکس یکی از سیستم‌­عاملهایی است که به بهترین شکل از LaTeX و TeX پشتیبانی می­کند.

کمکهای اهدایی به این پروژه را می­توان به این آدرس ارسال کرد:

TeX Users Group

c/o Robin Laakso, executive director

TeX Users Group

PO Box 2311

Portland, OR 97208-2311

دیگر کمکهای اهدایی به صورت online امکان­‌پذیرند.

Project Gutenberg

هدف پروژه گوتنبرگ تهیه نسخه الکترونیک و رایگان از کتابهایی با دامنه عمومی است. شاید این پروژه مستقیماً «لینوکسی» نباشد اما نسبتاً ارزشمند بوده و از استقلال سیستم‌­عاملی حمایت می­‌کنند. این بدان معناست که «تولیدات» آنها کاملاً قابلیت استفاده در گنو/لینوکس را دارند.

Project Runeberg

این پروژه مشابه پروژه گوتنبرگ است، بجز اینکه تمرکز خود را بر روی ویرایش ادبیات Nordic (اسکاندیناوی) و در دسترس­‌گذاری آزادانه اینترنتی آن گذاشته است.

Open Source Education Foundation

بنیاد آموزش Open Source با هدف ارتقاء آموزشهای K-12 از طریق استفاده از فناوری و مفاهیم جنبش Open Source و نرم‌­افزارهای آزاد بنا شده است.  OSEFبه همراه Tux4Kids نسخه­‌ای قابل بوت از گنو/لینوکس را بر اساس Klaus Knopper's Knoppix تهیه کرد که هدف آن کمک به کودکان، والدین، معلمین و مقامات آموزشی است.  OSEFآزمایشگاه­های مدرسه­ای را راه­اندازی و پشتیبانی کرده است و همچنین "K12 Box" را به عنوان کامپیوتری از آزمایشگاه­های مدارس ایستگاه کاری Plug and Play راه‌­اندازی می­نماید.

Open Source Applications Foundation

OSAF سازمان غیرانتفاعی متعلق به Mitch Kapor است که هدف آن خلق و همگام‌سازی نرم‌­افزارهای کاربردی Open Source در سطوح غیرقابل انعطاف است، مدیر اطلاعات فردی آن هم در آغاز کار Chandler بوده است.

(توجه داشته باشید که ما به شدت از هرگونه فعالیت خیرخواهانه مرتبط با گنو/لینوکس مضاف بر فهرست بالا استقبال می­کنیم).

جنبش لینوکس

در سراسر این راهنما اصطلاحی تحت عنوان جنبش گنو/لینوکسی به چشم می­آید. راه بهتری برای شرح پدیده بین­‌المللی گنو/لینوکس نیست: با این که فاقد تشریفات اداریست اما یک حرکت سازمان ­یافته است. یک شرکت نیست اما وارد بازار شدن در هر کجا لازم است. بهترین روش برای یک لاگ در جهت پشتیبانی از جنبش بین­المللی گنو/لینوکس قدرتمند، سرزنده و در جریان نگه داشتن گروه است. گنو/لینوکس به صورت بین­المللی تولید شده که با مطالعه فایل کد مرجع MAINTAINERS به این نکته براحتی می­توان پی برد. اما استفاده از آن هم به صورت بین­‌المللی می­باشد. گسترش دائمی گنو/لینوکس توسط کاربرانش برای موففقیت آن اهمیت داشته و همین موجب ضرورت وجود لاگ­ها می­شود.

قدرت این جنبش به صورت بین­‌المللی در گرو ارائه قدرت محاسبه بی‌­سابقه و کمال آن بخاطر رایگان بودن و آزادی عمل در آن است. نکته کلیدی آن مستقل بودن از کنترل اختصاصی است. هر گاه شخص، گروه، تجارت یا سازمان جدیدی به ارزش ذاتی گنو/لینوکس پی ببرد، جنبش ما رشد داشته است.

همگانی‌سازی

هدف نهایی لاگ­ها همگانی‌­سازی است. از برخی جوانب مشکلترین هدف برای تشریح همین است، چرا که تعداد و درجات واقعی کارکرد لاگ­ها برای ما روشن نیست. تصور وجود لاگ بدون داشتن دیگر اهداف سخت است، اما شاید این هدف آخر برای برخی لاگ­ها یک عامل مهم نباشد.

به هر حال، به نظر می‌­رسد وقتی دو یا سه کاربر گنو/لینوکسی دور هم جمع شوند خوش می­گذرانند. هدف مشکل پیش روی لینوکس از نظر لینوس توروالدز این است که بیش از این خوش بگذرانند! برای هکرها، سازندگان کرنل و کاربران گنو/لینوکس هیچ چیز خوشایندتر از دانلود یک کرنل تازه، تدوین مجدد یک کرنل قدیمی، گول زدن مدیر پنجره و یا هک کردن برخی کدها نیست. جذابیت محض گنو/لینوکس باعث دور هم جمع شدن لاگ­ها شده و طبیعتاً آنها را متمایل به همگانی‌­سازی می­کند.

در اینجا منظور از «همگانی‌­سازی» انتقال تجربیات، شکل­‌گیری دوستی­ها و انتقال متقابل مدیریت و احترام است. اما با این وجود برداشتی دیگر هم می­توان داشت که دانشمندان علوم اجتماعی از آن تحت عنوان تبادل فرهنگ میان جوامع یاد می­کنند. در هر جنبش، مؤسسه یا اجتماع انسانی نیاز به یک فرآیند یا الگوی مدون رویدادها لازم است. از دیدگاه گنو/لینوکسی تازه­‌واردها نهایتاً به هکر تبدیل خواهند شد. به عبارت دیگر، تبادل فرهنگی باعث می­شود که شما خود را به عنوان «یکی از آنها» بدانید تا «یکی از ما».

مهم است که کاربران تازه با فرهنگ، مفاهیم، آداب و فرهنگ واژگان گنو/لینوکس آشنا شوند. تبادل فرهنگی موجود در گنو/لینوکس بر خلاف آنچه که در «دنیای واقعی» هست، می­تواند از طریق لیستهای پستی شکل گیرد. یا این وجود، کارآمدی نهایی آن توسط کاربران ناآشنا با این فرهنگ و اسپم­ها  به چالش می­‌افتد. کارآمدی لاگ­ها در خلق این تبادل فرهنگی بسیار بیشتر از لیستهای پستی و گروه­های خبری می­باشد، و تنها دلیل آن هم به خاطر تعامل و تمرکز فردی بیشتر است.

منبع لاتین: Linux User Group HOWTO

ادامه مطلب را در بخش بعدی مطالعه فرمایید.

فرشید نوتاش حقیقت

همیشه نیازمند یک منبع آموزشی فارسی در حوزه نرم‌افزارهای آزاد/ متن‌باز و سیستم‌عامل گنو/لینوکس بودم. از این رو این رسالت رو برای خودم تعریف کردم تا رسانه «محتوای باز» رو بوجود بیارم.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

دکمه بازگشت به بالا