راهنمای گروه کاربری لینوکس، قسمت چهارم
4- لاگها چه کاری را انجام میدهند؟
اهداف لاگهای مختلف براساس مکانی که در آن هستند متفاوت است. دارای طرح جامعی نبوده و این راهنما هم به دنبال تهیه آن نیست. به خاطر داشته باشید که گنو/لینوکس فاقد تشریفات اداری و سیستم کنترل مرکزی است، پس لاگها هم همین ویژگی را خواهند داشت.
اما در هر حال میتوان مجموعه اهدافی را برای آنها تعیین کرد:
- حمایت (مدافعه و وکالت)
- تعلیم و تربیت
- پشتیبانی
- همگانیسازی (اجتماعی شدن)
هر کدام از لاگها بر اساس نیازهای اعضای گروه این مؤلفهها را به گونهای منحصر به فرد با دیگر اهداف خود ترکیب میکنند.
حمایت از گنو/لینوکس
نیاز به هواداری از استفاده از گنو/لینوکس به شدت احساس میشود. وقتی چیزی به خوبی برایتان کار میکند، دوست دارید آن را به هر تعداد از اطرافیان خود که میتوانید معرفی کنید. نمیتوان نقش حمایتی لاگها را اغراقآمیز تصور کرد، بویژه در شرایطی که پذیرش اقتصادی در مقیاس گسترده هنوز در ابتدای راه خود میباشد. هر بار که یک روزنامهنگار کامپیوتری از مفید بودن گنو/لینوکس مینویسد علاوه بر اینکه برای جنبش لینوکسی مفید خواهد بود، برای کاربران گنو/لینوکس هم خوب است چون میتوانند به دوستان، همکاران، کارمندان و کارفرمایان خود این مطلب را منتقل کنند.
حمایت هم میتواند مؤثر باشد هم نامؤثر و خالی از لطف: ما به عنوان کاربران باید در حمایت از گنو/لینوکس هوشیار باشیم به نحوی که جنبههای مثبت محول، پدیدآورندگان و توسعهدهندگان آن را نشان دهیم. راهنمای حمایت از لینوکس Linux Advocacy HOWTO که در Linux Documentation Project موجود است همانند مقاله فوقالعاده Don Marti تحت عنوان Linuxmanship پیشنهادات بسیار خوبی را در اختیار ما قرار میدهد. همه اینها کفایت میکند تا اهمیت حمایت در مأموریت لاگها مشخص شود.
شاید زمانی برسد که حمایت امری نامربوط به نظر برسد، به خاطر اینکه گنو/لینوکس ممکن است روز موفق یا ناموفقی داشته باشد، هنگامی که اصطلاح «کسی به خاطر استفاده از لینوکس اخراج نخواهد شد» تحقق یابد؛ تا آن زمان لاگها نقش اساسی در پیشبرد استفاده از گنو/لینوکس را ایفا میکنند. آنها این کار را میکنند چون حمایت آنها آزادانه، با نیت سالم و با تعهد سازمانی صورت میگیرد. هرگاه شخصی در نتیجه تلاش لاگ با گنو/لینوکس آشنا شود، در پیشانی حرکت قرار میگیرد: او میداند که سازمان به او در نصب، پیکربندی و حتی نگهداری از گنو/لینوکس بر روی هر کامپیوتری که او میخواهد کمک خواهد کرد.
کاربران جدیدی که با لاگها در ارتباط هستند نسبت به آنهایی که توسط روزنامهنگاران کامپیوتری با گنو/لینوکس آشنا شدهاند در اولویت قرار دارند. چرا که دسته دوم کسی را برای کمک به نصب و اجرا و یادگیری در مورد گنو/لینوکس ندارند.
از اینرو حمایت از گنو/لینوکس برای لاگها مهم است، چراکه حمایت آنها مؤثر، با پشتیبانی مناسب و رایگان میباشد.
محدودیتهای حمایتی
گاهی اوقات ممکن است که حمایت از هدفِ خود دور شده؛ راه را خطا رفته و نتیجهای معکوس را در بر داشته باشد؛ حمایت میتواند در وهله اول و به سادگی نامناسب باشد. برای جلوگیری از اتلاف وقت و تبعات بیشتر میبایست قبل از هر چیز به دقت تفکر نمود.
بسیاری از اقدامات حمایتی به طرز فاجعهآمیزی با شکست مواجه میشوند زیرا که فرد حامی در درک نیازها و خواستههای طرف مقابل موفق نیست. (همانطور که Eric S. Raymond میگوید: «سعی کنید علایق و ارزشهای چشماندازتان را ببینید، نه خودتان را».) اگر شخص خواهان تنظیمات اختصاصی سیستمعامل است، روند حمایت مستلزم زمان گذاشتن شما و تلاش خود شخص میباشد. اگر ملزومات مورد نظر او دقیقاً با MS-Project، MS-Visio و Outlook/Exchange groupware یکی باشد و شما سعی داشته باشید چیزی به او بفروشید که نیازی به آن ندارد، موجبات ناراحتی او را فراهم آوردهاید (ورای اینکه خواستههای مد نظر او واقعی باشد یا نه). تلاشتان را به گونهای انجام دهید که برای دیگران قابل قبولتر باشد.
علاوه بر خطوط فکری که به شما داده شد به خاطر داشته باشید بسیاری از افراد به فرد «حامی» به عنوان فروشندهای نگاه میکنند که از نظر آنها بیشتر قصد پافشاری بر عمل فروش خود را دارد تا به خواستههای آنها منصفانه گوش فرا دهد. آنها هرگز کسی را ندیدهاند که برای فروش چیزی اصرار کند و خودش سودی نبرد، پس مطمئن هستند که شما سودی میبرید و سر باز خواهند زد. پس به گونهای عمل کنید که انگار آنها در حق شما لطفی میکنند حتی اگر فقط به شما گوش بدهند، چه برسد به این که بخواهید توصیههای خود را به آنها بگوئید.
توصیه میشود چنین بحثهایی را بلافاصله رها کنید و بگوئید که سیاست نرمافزاری میبایست براساس علاقه بلندمدت فرد باشد و شخص شما قصد هیچگونه دخالتی در تصمیمگیری آنها را ندارید و بگوئید وقت شما گرانبهاتر از صحبت کردن با مخاطبین بیادب است. از آن به بعد اگر کماکان آنها را علاقهمند دیدید بدانید که دیگر آن مانع تصنعی پیش روی شما نخواهد بود.
در عین حال مطمئن شوید که شما جز حامیان کلیشهای سیستمعامل نیستید که بدون در نظر گرفتن نامؤدبانه و گستاخانه بودن دعوت خود به کار خود ادامه میدهند. بعلاوه، از این پس نگرانی در مورد گنو/لینوکس بیمورد است: بر خلاف گزینه اختصاصی بودن در دیگر سیستمعاملها، بقاء یا عدم بقاء سیستمعامل ما (گنو/لینوکس) به میزان مقبولیت و انتشار/نگهداری برنامههای قابل جابجایی بستگی ندارد. این سیستمعامل و تمام برنامههای کلیدی آن Open Source هستند: انجمن برنامهنویسان آن خودگردان بوده و پیشرفت و حراست از آن ارتباطی به وضعیت تجاری دنیا و عدم استفاده عمومی از آن نداشته و یا تأثیر بسیار کمی بر آن دارد. به دلیل Open Source بودن شرایط مجوز آن، کدهای مرجع به صورت مداوم در دسترس هستند. هرگز نمیتوان گنو/لینوکس را به خاطر عدم مقبولیت عام یا نپذیرفتن یک شرکت خاص از بازار جمع کرد.
اساساً بر خلاف برخی از جوامع کاربری در برخی از سیستمعاملها، نیازی به حمایت شانه به شانه نیست. (چرا اطلاعات را در اختیار پذیرندگان آن قرار ندهیم؟ در این صورت نیازهای همه برطرف خواهد شد).
نهایتاً بدانید که مفهوم «ارزش کاربری» برای نرمافزار هنوز برای خیلیها ناشناخته است، یعنی ارزشیابی نرمافزار از طریق اعمالی که میتواند برای ما انجام دهد. عادت ارزشگذاری هر چیز براساس قیمت خرید آن امری ریشهای است. در سال 1996 به سخنان دوست جوانی از Caldera Systems که در لاگ برکلی کالیفرنیا گوش میدادم. او در مورد ریشههای Caldera Network Desktop (نام اولیه توزیع آنها از گنو/لینوکس) در پروژه سیستمعامل دسکتاپ "Corsair" شرکت Novell توضیح میداد: در یک نظرسنجی که در مورد CEO و CTO شرکت انجام شده، دریافتهاند که رؤسای دفاتر ذاتاً از به دست آوردن هر چیز رایگان خوششان نمیآید. بنابراین Caldera به آنها یک پیشنهاد جدید ارائه داد که آن هم دریافت پول از آنها بود.
از این دیدگاه، محافظهکار بودن در مورد هزینهها و سختیهای ارائه کمکهای گنو/لینوکسی موجب جلب رضایت آنها خواهد شد و همین هم اعتبار شما به عنوان سخنگوی شرکت را تضمین میکند. پیش بردن این بحث از نقطهنظر هزینه کاربرد بهتر از لیست کردن خطی قیمت نرمافزاری و خدمات آن است. (به عنوان مثال یک شرکت اینترنتی دارای 1000 صندلی با قابلیت ارسال ایمیل آفلاین به کاربران): با این همه، هر پروژه نرمافزاری شامل برخی هزینهها میشود، حتی اگر قیمت خرید آن صفر باشد و نکته اصلی Open Source بودن هزینه اولیه آن نبوده بلکه کنترل بلندمدت آن بر IT میباشد، این بخش کلیدی هر گونه عملیات است: در سیستمهای اختصاصی کاربر (یا گروه تجاری کاربر) کنترلی بر IT نداشته و در یک رابطه انحصاری و اشتباه با فروشنده است. در سیستم Open Source کاربر تحت کنترل بوده و کسی نمیتواند منکر این امر باشد. با این تفاسیر میزان به خطر افتادن IT کنترل و کاهش داده میشود و افراد قطعاً متوجه تفاوت میشوند، بویژه CEOها و در طولانیمدت نسبت به هزینه خرید اهمیت بیشتری دارد.
تعلیم و تربیت در گنو/لینوکس
نهتنها وظیفه لاگها حمایت از کاربران گنو/لینوکس است بلکه وظیفه آموزش آنها را نیز بر عهده دارد. همانطور که استفاده از سیستمعامل مورد بحث و دیگر مؤلفههایش واقعی بوده و از نقطهای به نقطه دیگر متفاوت است. در حالیکه دانشگاهها و دانشکدههایی که گنو/لینوکس را در برنامه آموزشی خود دارند، این امر موجب افزایش کاربرانشان نشده است. لاگ برای آنها نقش کمکهای اولیه یا پیشرفته در اجرا، برنامهنویسی، اینترنت و فناوری اینترانت را بازی میکند.
نکته کنایی آن این است که بسیاری از لاگها نقش ستون فقرات پشتیبانی از شرکت را دارند. هر کارگری که قصد گسترش مهارتهای کامپیوتری از طریق مشارکت در لاگ را داشته باشد، باید تحت آموزش حداقلی از شرکت قرار بگیرد. با این وجود کاربری خانگی از گنو/لینوکس دربردارنده قیاس دقیق دادههای انباری، مراکز تماس و یا امکانات سطح بالا نیست. این تمهیدات چند سالی میشود که نسبت به MS-Windows بهبود یافتهاند. با گسترش لینوکس در زمینه فایلسیستمهای ژورنالی، بیشترین دسترسی، افزونههای بلادرنگ و دیگر نقاط قوت یونیکس، مرزهای عدم شفافیت میان گنو/لینوکس و یونیکس «حقیقی» در حال محو شدن است.
نهتنها چنین آموزشهایی نوعی پرورش نیروی کار است بلکه با روزافزون شدن اهمیت وافر فناوری اطلاعات در دنیای اقتصاد، این آموزشها نقش خدمات اجتماعی را هم بر عهده میگیرند: به عنوان مثال در مناطق شهری ایالات متحده آمریکا لاگها توانستهاند گنو/لینوکس را وارد مدارس محلی، تجارتهای کوچک، سازمانهای اجتماعی و گروهی و همچنین دیگر محیطهای غیرمشارکتی کنند. این امر موجب موفقیت در نیل به هدف حمایت و همچنین آموزش همگانی میشود. توضیح بیشتر اینکه چین سازمانهایی میل بیشتری برای حضور در اینترنت، دسترسی به تعداد دفعات وصل شدن پرسنل به شبکه و یا دیگر عملکردهای مربوط گنو/لینوکس میباشند، این فرصتی را در اختیار لاگها برای مشارکتهای اجتماعی میگذارد. این مهم از طریق فعالیتهای آموزشی و آگاهیدهی صورت میگیرد؛ به این صورت که در ابتدای کار ویژگیهای سخاوتمندانه گنو/لینوکس و نرمافزارهای آزاد/متنباز در اختیار جامعه قرار میگیرد. اغلب کاربران ما در برنامهنویسی توان Torvalds (توروالدز؛ خالق هسته لینوکس) را ندارند، اما میتوانند زمان و تلاش خود را در اختیار سایر کاربران، جوامع گنو/لینوکسی و جوامع بزرگتر حول آن قرار دهند.
گنو/لینوکس به طور طبیعی برای سازمانها مناسب است، چرا که راهاندازی، به روزرسانی و نگهداری آن برایشان کمهزینه خواهد بود. به خاطر ظرافت و اقتصادی بودن تکنیکی، در سختافزارهای بدون نیروی کاربری که معمولاً در سازمانهای غیرانتفاعی به کار میروند میتواند بسیار خوب کار کند: اگر گنو/لینوکس را حتی بر روی یک Pentium II نصب کنید، میتوانید از آن واقعاً کار بکشید.
بعلاوه، تعلیم و تربیت نیرو، رسیدن به دیگر اهداف لاگ را سرعت میبخشد، بویژه در بخش پشتیبانی: تعلیم بهتر به معنای پشتیبانی بهتر خواهد بود که متقابلاً موجب تقویت آموزش و تسریع در رشد گروه میشود. از اینرو، گام مهم در هر تلاشی آموزش و پرورش است: اگر تنها 2 یا 3 درصد از لاگها از توجه به بار پشتیبانی غافل باشند، رشد آنها با رکود مواجه میشود. چیزی که میتوانید روی آن حساب کنید این است: در صورت عدم دریافت کمک کاربران تازهکار و بیتجربه از سوی لاگها، مدت زمان ادامه فعالیتشان خیلی به طول نخواهد انجامید. در صورت حمایت شمار زیادی از اعضا از دیگر عضوها، لاگ دیگر با چنین محدودیتی مواجه نخواهد بود. آموزش و پشتیبانی از پروژههای پیوستهای همچون Apache Web Server، X.org، Freedesktop.org، TeX، LaTeXو … مؤلفههای کلیدی هستند که با امر آموزش، کاربران تازهکار را به افرادی مجرب تبدیل میکند.
سرانجام اینکه، گنو/لینوکس دارای محیطی خودمستند میباشد: به عبارت دیگر، ثبت و انتشار مدارک گروه به خودمان بستگی دارد. بنابراین، مطمئن شوید که اعضای لاگتان از Linux Documentation Project و نمونههای مشابه جهانی آن آگاهی دارند. تصور کنید گرداندن سایت مشابه LDP بر عهده شماست. همچنین از فراگیرسازی LDP و دیگر منابع اطلاعاتی مربوطه از طریق comp.os.linux.announce اطمینان حاصل کنید، منظور تمام مدارک مربوطی است که لاگ تولید میکند: سخنرانیهای فنی، دورههای آموزشی،
FAQهای محلی و
..
. مستندسازی در لاگها اغلب به دلیل غافل ماندن از دنیای بیرون بلااستفاده میماند. اجازه ندهید این برای شما هم اتفاق بیافتد: شاید سؤالی که برای یکی از اعضای لاگ پیش میآید، پرسش مد نظر کس دیگری در جای دیگر هم باشد.
پشتیبانی
یقیناً اصلیترین نقش لاگها برای افراد تازهوارد پشتیبانی از گنو/لینوکس است. اما نباید پشتیبانی را به اشتباه تنها حمایت تکنیکی از کاربران تازه تصور کرد. حوزه معنایی پشتیبانی باید گستردهتر از این باشد.
لاگها موقعیت پشتیبانی از این افراد را دارند:
– کاربران
– مشاوران
– کسب و کارها، سازمانهای غیرانتفاعی و مدارس
– جنبشهای گنو/لینوکسی
کاربران
شکایت اغلب کاربران تازهوارد پس از نصب اولین گنو/لینوکس، شیب تند منحنی آموزشی در یونیکسهای پیشرفته است. در این منحنی آموزشی قدرت و انعطافپذیری یک سیستمعامل واقعی آورده شده است. تنها منبع کمک به فراگیر در جهت هموارسازی این منحنی آموزشی، لاگ میباشد.
در دهه اول ظهور گنو/لینوکس، قادر به برخی منابع ژورنالیستی تراز اول شد که نمیتوان نقش آنها را نادیده گرفت: قدیمیترین مجلات ماهانه عمده عبارتند از Linux Journal و Linux Gazette. اما به تازگی LinuxFocus و New LinuxFocus (مجله آنلاین)، Linux Format، LinuxUser and Developer، Linux Magazine و LINUX For You هم به آنها اضافه شدهاند.
مجلات آنلاین و سایتهای خبری هفتگی یا دورههای انتشار مناسبتر عمده عبارتند از: Linux Weekly News، DistroWatch Weekly، Linux Todayو FreshNews.
تمامی این منابع مسؤلیت لاگها در انتشار اخبار و اطلاعات را تسهیل نمودهاند. اطلاعاتی در مورد تعمیر باگها، مسائل امنیتی، کرنلهای تازه و … . کاربران تازه وارد باید تمامی این موارد را آموخته و از تازهترین کرنلها آگاهی داشته باشند که معمولاً در tp.kernel.org موجود میباشند. Linux Documentation Project هم تازهترین نسخههای راهنمای لینوکس را در قالب CD یا بر اساس گنو/لینوکس منتشر میکند.
کاربران سطح متوسط و پیشرفته هم میتوانند از توصیهها، حقایق و رازهای مفید هر از گاهی با خبر شوند. به دلیل ماهیت چندمنظوری مرکزی و جهانی گنو/لینوکسی، کاربران پیشرفته با فعالیت در لاگها میتوانند ترفندها و تکنیکهای تازهای بیاموزند. گاهی اوقات چیزی از یک نرمافزار میآموزند که قبلاً از وجود آن بیخبر بودند؛ گاهی هم یک توالی دستور محرمانه vi را که از زمان دانشکده تابحال استفاده نکردهاند به یاد میآورند.
مشاوران
مشاوران و مشتریان میتوانند از طریق انجمنهای موجود در لاگها یکدیگر را بیابند. همچنین مشاوران میتوانند تجربیات رهبری خود را در اختیار لاگ قرار دهند. کاربران تازه و بیتجربه هم از لاگها سود میبرند و هم از حضور مشاوران بهرهمند میشوند، به این ترتیب که درخواستها و نیازهای روزمره خود را به طور مجانی از لاگ میطلبند و مشکلات پیشرفته خود را از طریق خدمات در ازای پول مشاوران موجود در لاگ مطرح میکنند.
گاهی اوقات مرز مابین نیاز به درخواست پشتیبانی یک مشاور و افرادی که بی نیازند، نامشخص است؛ اما در بیشتر موارد به خوبی قابل تمایزند. هنگامیکه لاگ نمیخواهد با دریافت پول از کاربران، شهرت خود را به مخاطره بیاندازد، آنها را به مشاوران واگذار میکند، چرا که چنین کاری ذاتاً گستاخانه بوده و با رفتارهای گنو/لینوکسی در تضاد است. دلیلی برای عدم کمک لاگها به برقراری رابطه میان کاربران با مشاورانی که نیازمند کمکهای تخصصیشان هستند نیست.
هشدار: وقتیکه حسن نیت «مرز مذکور» برای افراد دانا مشخص است، لاجرم در میان ما برخی افراد هم هستند که در تمایز خدمات رایگان و پولی سعی بر آن دارند که چیزی نصیبشان شود. به خاطر داشته باشید که قبلاً راجع به بسیاری از افرادی صحبت کردیم که برای به دست آوردن هر چیز یک قیمت (به جای ارزش) قائلند و منظورشان هم آن چیزی است که در قبالش پول به دست میآورند. همین امر موجب میشود که بویژه در محیطهای شرکتی، برخی افراد پشتیبانیهای تکنیکی لاگ را در راستای اهداف سودجویانه و ناجوانمردانه به کار گیرند. این در حالی است که کارآموزان مدام و با کراهت از کافی نبودن اطلاعات، نامناسب بودن آموزش و سرعت پائین انتقال اطلاعات شکایت میکند و همین امر موجب میشود دید کاربران نسبت به نمونههای مشابه اینگونه بوده و همیشه در حال زیر سؤال بردن لاگها باشند. به عبارت دیگر، این افراد سودجو به داوطلبان شاغل در لاگ به چشم فروشنده مینگرند که تا پولی به دست نیاورند به کسی احترام نمیگذارند.
در دنیای مشاوره به چنین رفتارهایی «صورتحساب درمانی» میگویند: چرا که سیستم ارزشگذاری فوقالذکر به ندرت مورد استفاده و توجه قرار میگیرد، شاید در مواردی که مجبور به پرداخت بیشتر میشوید این اصطلاح به کار برود. در مقایسه، اصطلاح رایج در فرهنگ گروههای تکنیکی ما «فرهنگ بخشندگی» است، که سیستم ارزشگذاری در آن کاملاً متفاوت است: محبوبیت اعضا از طریق مشهور شدن در میان همکاران به دست میآید و این شهرت به دلیل مشارکت فعال و قابل مشاهده فرد در کدنویسی، مستندسازی، کمکهای تکنیکی به عام و … به دست آمده است.
تفاوت میان این دو فرهنگ ارزشگذاری اجتنابناپذیر و تا حدی زننده است. فعالان لاگ میبایست قبل از سرنگون شدن توسط یک کاربر ناسپاس خودشان را به خوبی آماده کنند و به او اطمینان دهند که نیازهایش به وسیله خدمات نقدی (یا خدمات مشاورمحور) بهتر از قبل برطرف میشود. اما همیشه قضاوتهایی هم صورت میگیرد، مرز میان این دو نوع خدمت رایگان و نقدی (مشاورهای) همیشه جای بحث و مناقشه بوده است.
زمینههایی که در آن نیاز به رجوع به مشاور است از این قرارند:
– اصرار بر دریافت راه حل در فرم «دستورالعمل»، بدون نیاز به اصول فنی.
– پرسیدن سؤالات مشترک (یا نزدیک به هم) به طور مداوم.
– اصرار بر دریافت کمکهای خصوصی از یاریکنندگان شناخته شده.
– وجود مسائل مبهم یا موضوعاتی که در طول زمان دستخوش تغییر میشوند.
– پاسخ ندادن به سؤالات برای جلوگیری از طرح سؤالات تازه (که دلیل وقوع آن بیتوجهی به پاسخهای داده شده قبلی است).
– در صورت درخواست طرح مجدد و انتقال سریع جوابها را داشته باشند (که نشان میدهد زمان پرسشنامه و مشکلات موجود در آن از پاسخدهنده اهمیت بیشتری دارند).
– در صورت پرسیدن سؤالات خیلی پیچیده، زمانبر و یا چندبخشی.
در کل، اعضای لاگ در کمک کردن به دیگران دریغی ندارند. از نقطه نظر داوطلبی، اعضایی که قصد مشارکت در این فرهنگ «اهدایی» را دارند، با آموزش دیگران موجب تداوم آن میشوند. یقیناً هیچ ایرادی ندارد که اولویتها برای افراد مختلف با هم فرق داشته باشد، اما این افراد در برخی موارد ممکن است برای تأمین برخی نیازهای خود آموزشهای خود ترجیح بدهند پول دریافت کنند.
حال به مشاهدات دیگری میپردازیم که شاید قابل استفاده باشد: شاید کسانی باشند که بخواهند به صورت رایگان به دیگر افراد گروه کمک کنند در حالیکه برای پول آن کار را انجام نخواهد داد: تصمیم به کمک کردن داوطلبانه موجب تغییرات اساسی در روابط میشود. یک همکار کامپیوتری که ناگهان تبدیل به مشتری میشود، دیگر برای شما فرق کرده؛ مسؤلیتهای این فرد در این دو نقش با هم متفاوت است. شما هم باید متوجه این تفاوت جایگاه در افراد باشید.
برای آشنایی با لیست بینالمللی مشاوران گنو/لینوکس به راهنمای Linux Consultants Guide نوشته شده توسط Joshua Drake مراجعه کنید.
کسب و کارها، سازمانهای غیرانتفاعی و مدارس
لاگها فرصت پشتیبانی از کسب و کارها و سازمانهای محلی را دارند. این حمایت دو جنبه دارد: اول اینکه، لاگها میتوانند به سازمانها و تجارتهایی کمک کنند که قصد استفاده از سیستمعامل (یا برنامههای کاربردی آن) ما را به عنوان بخشی از سیستم کامپیوتری و فعالیتهای IT خود دارند. دوم اینکه، لاگها میتوانند به آن دسته سازمانهایی کمک کنند که نرمافزارهای گنو/لینوکسی را ساخته، در اختیار کاربران قرار داده و از نصب و توزیع گنو/لینوکس پشتیبانی میکنند و … .
پشتیبانی لاگ از کسب و کارهایی شود که قصد استفاده از گنو/لینوکس به عنوان بخشی از سیستم کامپیوتری خود را دارند با نوع حمایت لاگ از کاربران خانگی گنو/لینوکس متفاوت است. به عنوان مثال، تدوین کرنل لینوکس برای هر دو مورد فرقی نمیکند. پشتیبانی از کسب و کارها ممکن است نیازمند پشتیبانی نرمافزاری اختصاصی باشد مثلاً نرمافزارهای تخصصی Oracle، Sybase و پایگاه داده DB2 (و یا VMware، Win4Lin و امثال آنها). تخصص لاگها در این زمینهها ممکن است موجب جنبش جایگزینی گنو/لینوکس شود.
در ادامه این مبحث وارد نوع دوم پشتیبانی لاگها از کسب و کارهای محلی میشویم: لاگها قادرند نقش مرکزیت و صحت اطلاعات را برای دیگر مکانهای مرتبط با آن داشته باشند. به عنوان مثال:
کدام ISPهای محلی با لینوکس سازگارند؟
آیا فروشندگان سختافزار محلی برای سر هم کردن PCهای لینوکسی موجودند؟
آیا در این محدوده کسی CDهای لینوکسی میفروشد؟
حفاظت و تولید این قبیل اطلاعات برای عموم نهتنها برای اعضای لاگ مفید است، بلکه به کسب و کارهای دوست کمک کرده و آنها را تشویق به حمایت از گنو/لینوکس میکند. حتی در برخی موارد ممکن است به تجارتهایی که مایل به استفاده از دیگر محیطهای رقیب هستند هم کمک کند.
توسعه نرمافزارهای آزاد/متنباز
نهایتاً پشتیبانی لاگها میتواند با حمایت و سازماندهی کمکهای خیریه باشد. تا جائیکه میدانیم Chris Browne بیشتر از همه در این مورد تفکر کرده و مطالب زیر را فراهم آورده است:
کریس براون و نرمافزارهای آزاد/متنباز بشردوستانه
کار دیگری که میتوان کرد، تشویق سازمانهای مختلف در ارتباط با گنو/لینوکس برای حمایتهای مالی است. با وجود تعداد چندین میلیونی multiple millions، میتوان انتظار کمکهای کوچک از سوی کاربران قدردان را داشت. همین کاربران و کمکهای منطقی و قدردانانه آنها (رقم 100 دلار در برابر هزینههای بروزرسانی سیستمعامل مایکروسافت چیزی نیست) میتواند صدها میلیون دلار به توسعه ابزارها و نرمافزارهای کاربردی گنو/لینوکسی کمک کند.
یک گروه کاربری میتواند اعضای خود را تشویق به مشارکت در «طرحهای توسعه» مختلف نماید. بهرهمند گشتن از برخی «معافیتهای مالیاتی خیرخواهانه» میتواند اعضا را تشویق به همکاری مستقیم با گروه کند. کاهش مالیات به همراه دیگر کمکها از جانب دیگر سازمانها میتواند کمک خوبی باشد.
در هر صورت این برای تشویق اعضای لاگ در جهت مشارکت مستقیم با سازمانهایی است که پروژهها و اهدافشان با خواستههای شخصیشان هم راستاست.
در این بخش کاندیداهای احتمالی آمدهاند. هیچکدام از آنها مشخصاً توصیه نمیشوند اما این فهرست موارد مناسب برای اندیشیدن را در اختیار شما میگذارد. بسیاری از آنها به عنوان مؤسسات خیریه در ایالات متحده آمریکا ثبت شدهاند، بنابراین تخفیف مالیاتی در آمریکا را ممکن ساختهاند.
در این قسمت لیست سازمانهای مرتبط با تهیه و کار بر روی نرمافزارهای گنو/لینوکسی را آوردهایم:
Debian / Software In the Public Interest
کمک به این سازمانها تاثیر مستقیم بر تولید نرمافزارهای رایگان قابل استفاده در گنو/لینوکس دارد. پول در برابر پول، اینگونه کمکها در مقایسه با هرگونه صرف هزینه دیگری، سود بیشتری برای جامعه خواهند داشت.
همچنین سازمانهایی هستند که کمکهایشان غیرمستقیمتر است اما با این وجود کمکشان ارزشمند است، مانند:
Electronic Frontier Foundation
این بنیاد در سان فرانسیسکو بنا شده و با نام اختصاری EFF دارای اعضای داوطلبانه برای حراست از حقوق اساسی فارغ از تکنولوژی ما کار میکند؛ همچنین به نشریات، سیاستگذاران و عموم مردم در مورد مسائل مربوط به آزادیهای مدنی در تکنولوژی آموزش داده و به عنوان مدافع این آزادیها عمل میکند. از میان فعالیتهای مختلف EFF با قانونگذاریهای نادرست مبارزه کرده، با در نظر گرفتن حقوق فردی از ما در دادگاهها حمایت کرده، کمپینهای بینالمللی راه انداخته، مقالات و مطالب مهم را پیشنهاد میکند، همچنین اغلب رویدادهای آموزشی را میزبانی کرده، از طریق درست رسانهها را مشارکت داده و آرشیو جامعی از اطلاعات مربوط به آزادیهای دیجیتال مدنی را بر روی یکی از محبوبترین وبسایتها قرار میدهد.
بنیاد پروژه LaTeX3
TeX Users Group (TUG) مشغول کار بر روی «نسل بعدی» از سیستمهای نشر LaTeX است که به LaTeX3 مشهور است. گنو/لینوکس یکی از سیستمعاملهایی است که به بهترین شکل از LaTeX و TeX پشتیبانی میکند.
کمکهای اهدایی به این پروژه را میتوان به این آدرس ارسال کرد:
TeX Users Group
c/o Robin Laakso, executive director
TeX Users Group
PO Box 2311
Portland, OR 97208-2311
دیگر کمکهای اهدایی به صورت online امکانپذیرند.
هدف پروژه گوتنبرگ تهیه نسخه الکترونیک و رایگان از کتابهایی با دامنه عمومی است. شاید این پروژه مستقیماً «لینوکسی» نباشد اما نسبتاً ارزشمند بوده و از استقلال سیستمعاملی حمایت میکنند. این بدان معناست که «تولیدات» آنها کاملاً قابلیت استفاده در گنو/لینوکس را دارند.
این پروژه مشابه پروژه گوتنبرگ است، بجز اینکه تمرکز خود را بر روی ویرایش ادبیات Nordic (اسکاندیناوی) و در دسترسگذاری آزادانه اینترنتی آن گذاشته است.
Open Source Education Foundation
بنیاد آموزش Open Source با هدف ارتقاء آموزشهای K-12 از طریق استفاده از فناوری و مفاهیم جنبش Open Source و نرمافزارهای آزاد بنا شده است. OSEFبه همراه Tux4Kids نسخهای قابل بوت از گنو/لینوکس را بر اساس Klaus Knopper's Knoppix تهیه کرد که هدف آن کمک به کودکان، والدین، معلمین و مقامات آموزشی است. OSEFآزمایشگاههای مدرسهای را راهاندازی و پشتیبانی کرده است و همچنین "K12 Box" را به عنوان کامپیوتری از آزمایشگاههای مدارس ایستگاه کاری Plug and Play راهاندازی مینماید.
Open Source Applications Foundation
OSAF سازمان غیرانتفاعی متعلق به Mitch Kapor است که هدف آن خلق و همگامسازی نرمافزارهای کاربردی Open Source در سطوح غیرقابل انعطاف است، مدیر اطلاعات فردی آن هم در آغاز کار Chandler بوده است.
(توجه داشته باشید که ما به شدت از هرگونه فعالیت خیرخواهانه مرتبط با گنو/لینوکس مضاف بر فهرست بالا استقبال میکنیم).
جنبش لینوکس
در سراسر این راهنما اصطلاحی تحت عنوان جنبش گنو/لینوکسی به چشم میآید. راه بهتری برای شرح پدیده بینالمللی گنو/لینوکس نیست: با این که فاقد تشریفات اداریست اما یک حرکت سازمان یافته است. یک شرکت نیست اما وارد بازار شدن در هر کجا لازم است. بهترین روش برای یک لاگ در جهت پشتیبانی از جنبش بینالمللی گنو/لینوکس قدرتمند، سرزنده و در جریان نگه داشتن گروه است. گنو/لینوکس به صورت بینالمللی تولید شده که با مطالعه فایل کد مرجع MAINTAINERS به این نکته براحتی میتوان پی برد. اما استفاده از آن هم به صورت بینالمللی میباشد. گسترش دائمی گنو/لینوکس توسط کاربرانش برای موففقیت آن اهمیت داشته و همین موجب ضرورت وجود لاگها میشود.
قدرت این جنبش به صورت بینالمللی در گرو ارائه قدرت محاسبه بیسابقه و کمال آن بخاطر رایگان بودن و آزادی عمل در آن است. نکته کلیدی آن مستقل بودن از کنترل اختصاصی است. هر گاه شخص، گروه، تجارت یا سازمان جدیدی به ارزش ذاتی گنو/لینوکس پی ببرد، جنبش ما رشد داشته است.
همگانیسازی
هدف نهایی لاگها همگانیسازی است. از برخی جوانب مشکلترین هدف برای تشریح همین است، چرا که تعداد و درجات واقعی کارکرد لاگها برای ما روشن نیست. تصور وجود لاگ بدون داشتن دیگر اهداف سخت است، اما شاید این هدف آخر برای برخی لاگها یک عامل مهم نباشد.
به هر حال، به نظر میرسد وقتی دو یا سه کاربر گنو/لینوکسی دور هم جمع شوند خوش میگذرانند. هدف مشکل پیش روی لینوکس از نظر لینوس توروالدز این است که بیش از این خوش بگذرانند! برای هکرها، سازندگان کرنل و کاربران گنو/لینوکس هیچ چیز خوشایندتر از دانلود یک کرنل تازه، تدوین مجدد یک کرنل قدیمی، گول زدن مدیر پنجره و یا هک کردن برخی کدها نیست. جذابیت محض گنو/لینوکس باعث دور هم جمع شدن لاگها شده و طبیعتاً آنها را متمایل به همگانیسازی میکند.
در اینجا منظور از «همگانیسازی» انتقال تجربیات، شکلگیری دوستیها و انتقال متقابل مدیریت و احترام است. اما با این وجود برداشتی دیگر هم میتوان داشت که دانشمندان علوم اجتماعی از آن تحت عنوان تبادل فرهنگ میان جوامع یاد میکنند. در هر جنبش، مؤسسه یا اجتماع انسانی نیاز به یک فرآیند یا الگوی مدون رویدادها لازم است. از دیدگاه گنو/لینوکسی تازهواردها نهایتاً به هکر تبدیل خواهند شد. به عبارت دیگر، تبادل فرهنگی باعث میشود که شما خود را به عنوان «یکی از آنها» بدانید تا «یکی از ما».
مهم است که کاربران تازه با فرهنگ، مفاهیم، آداب و فرهنگ واژگان گنو/لینوکس آشنا شوند. تبادل فرهنگی موجود در گنو/لینوکس بر خلاف آنچه که در «دنیای واقعی» هست، میتواند از طریق لیستهای پستی شکل گیرد. یا این وجود، کارآمدی نهایی آن توسط کاربران ناآشنا با این فرهنگ و اسپمها به چالش میافتد. کارآمدی لاگها در خلق این تبادل فرهنگی بسیار بیشتر از لیستهای پستی و گروههای خبری میباشد، و تنها دلیل آن هم به خاطر تعامل و تمرکز فردی بیشتر است.
منبع لاتین: Linux User Group HOWTO
ادامه مطلب را در بخش بعدی مطالعه فرمایید.
درباره فرشید نوتاش حقیقت
همیشه نیازمند یک منبع آموزشی فارسی در حوزه نرمافزارهای آزاد/ متنباز و سیستمعامل گنو/لینوکس بودم. از این رو این رسالت رو برای خودم تعریف کردم تا رسانه «محتوای باز» رو بوجود بیارم.
نوشتههای بیشتر از فرشید نوتاش حقیقتاین سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش میشوند.
دیدگاهتان را بنویسید