مدیریت فایل‌ها و دایرکتوری‌ها در خط فرمان

در این بخش به چند فرمان بسیار مهم و پرکاربرد که در مدیریت فایل‌ها و دایرکتوری‌ها در خط فرمان لینوکس کارایی دارد، پرداخته‌ایم:

• فرمان cp: کپی کردن فایل‌ها و دایرکتوری‌ها
• فرمان mv: جابجا کردن/ تغییر نام فایل‌ها و دایرکتوری‌ها
• فرمان mkdir: ایجاد دایرکتوری‌ها
• فرمان rm: حذف فایل‌ها و دایرکتوری‌ها

مدیریت فایل‌ها و دایرکتوری‌ها در خط فرمان

قبل از آن که فرمان‌های مدیریت فایل‌ها و دایرکتوری‌ها در خط فرمان را شرح دهیم، نیاز است به یکی از ویژگی‌های پوسته بپردازیم که این فرمان‌ها را بسیار قدرتمند می‌سازد.

Wildcardها

Wildcard	کارایی
?	یک کاراکتر
*	هر کاراکتری و هر تعداد
[[:class:]]	هر کاراکتری متعلق به کلاس باشد.
[characters]	هر کاراکتر مشخصی که نیاز است باشد.
[!characters]	هر کاراکتر مشخصی که نباید باشد.

کاراکترهای class	کارایی
[:alnum:]	هر کاراکتر الفبایی و شماره‌ای
[:alpha:]	هر کاراکتر الفبایی
[:digit:]	هر شماره‌ای
[:lower:]	هر حرف کوچک
[:upper:]	هر حرف بزرگ

چندین مثال:

مثال	مفهوم
*	همه فایل‌ها
g*	هر فایلی که با g آغاز می‌شود
b*.txt	هر فایلی که با b شروع شده و هر تعداد کاراکتر بعد از آن با پایان .txt
Data???	هر فایلی که با Data آغاز می‌شود و سه کاراکتر در انتهای آن قرار دارد.
[abc]*	هر فایلی که با a یا b یا c آغاز می‌شود.
BACKUP.[0-9][0-9][0-9]	هر فایلی که با BACKUP. آغاز شده و در ادامه سه رقم قرار می‌گیرد.
[[:upper:]]	هر فایلی که با حرف بزرگ آغاز می‌شود.
[![:digit:]]*	هر فایلی که با عدد آغاز نمی‌شود.
*[[:lower:]123]	هر فایلی که با یک حرف کوچک یا با شماره ۱ یا ۲ یا ۳ آغاز می‌شود.

فرمان mkdir

فرمان mkdir برای ایجاد دایرکتوری‌ها استفاده می‌شود.

فرمت فرمان mkdir

دایرکتوری dir1 را ایجاد می‌کند.

دایرکتوری‌های dir1 و dir2 و dir3 را ایجاد می‌کند.

فرمان cp

فرمان cp فایل‌ها و دایرکتوری‌ها را کپی می‌کند.

فرمت فرمان cp

item1 را در item2 کپی می‌کند.

گزینه‌های فرمان cp

گزینه	عملکرد
a, –archive	فایل‌ها و دایرکتوری‌ها و تمام ویژگی‌های آن از جمله مالکیت و پرمیژن را کپی می‌کند.
i, –interactive	قبل از بازنویسی مجدد یک فایل، از کاربر تاییدیه می‌خواهد.
r, –recursive	دایرکتوری‌ها و محتویات آن را به‌طور بازگشتی کپی می‌کند. این گزینه (یا گزینه -a) هنگام کپی کردن دایرکتوری‌ها نیاز می‌شود.
u, –update	هنگام کپی کردن فایل‌ها از یک دایرکتوری به دایرکتوری دیگر فقط فایل‌هایی را که یا وجود ندارند و یا جدیدتر از فایل‌های متناظر موجود در دایرکتوری مقصد هستند کپی می‌کند.
v, –verbose	پیام‌های اطلاع‌رسانی را برای عملیات کپی نمایش می‌دهد.

مثال‌هایی از فرمان cp

file1 را در file2 کپی می‌کند. اگر file2 وجود داشته باشد آن را با محتویات file1 بازنویسی می‌کند. اگر file2 وجود نداشته باشد، آن را می‌سازد.
همانند مثال قبلی است با این تفاوت که زمانی که file2 وجود داشته باشد قبل از بازنویسی از کاربر سوال می‌شود.
file1 و file2 را در dir1 کپی می‌کند. dir1 باید وجود داشته باشد.
با استفاده از wildcard تمام فایل‌های dir1 در dir2 کپی می‌شوند. dir2 باید وجود داشته باشد.
dir1 (و محتویات آن را) به dir2 کپی می‌کند. اگر دایرکتوری dir2 وجود نداشته باشد، ایجاد خواهد شد و محتویات dir1 در آن کپی می‌شود.

فرمان mv

فرمان mv هم فایل را جابه‌جا می‌کند و هم تغییر نام می‌دهد. بستگی دارد که چگونه از آن استفاده شود. طرز استفاده از فرمان mv همانند فرمان cp است.

برای تغییر نام می‌بایست item1 و item2 به یک آدرس اشاره کنند ولی نام آن‌ها متفاوت باشد.

گزینه‌های فرمان mv

گزینه	عملکرد
i, –interactive	قبل از بازنویسی یک فایل از کاربر درخواست تاییدیه می‌کند. اگر این گزینه مشخص نشده باشد، فایل همنام بی‌درنگ بازنویسی خواهد شد.
u, –update	هنگام انتقال از یک دایرکتوری به دایرکتوری دیگر فقط فایل‌هایی را که در دایرکتوری مقصد موجود نیستند و یا جدیدتر از فایل‌های موجود در دایرکتوری مقصد هستند حرکت می‌دهند.
v, –verbose	پیام‌های اطلاع‌رسانی را برای انتقال نمایش می‌دهند.

مثال‌های فرمان mv

file1 را به file2 انتقال می‌دهد. اگر file2 وجود داشته آن را با محتویات file1 بازنویسی می‌کند.
همانند مثال قبلی file1 را به file2 انتقال می‌دهد. اگر file2 وجود داشته از کاربر برای بازنویسی سوال می‌شود.
file1 و file2 را به dir1 انتقال می‌دهد. dir1 باید وجود داشته باشد.
dir1 (و محتویات آن را) به دایرکتوری dir2 انتقال می‌دهد. اگر dir2 وجود نداشته باشد آن را می‌سازد و محتویات دایرکتوری dir1 را به دایرکتوری dir2 منتقل می‌کند و dir1 را حذف می‌کند.

فرمان rm

فرمان rm برای پاک کردن (حذف) فایل‌ها و دایرکتوری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

item می‌تواند یک یا چند فایل یا دایرکتوری باشد.

گزینه‌های فرمان rm

گزینه	عملکرد
i, –interactive	قبل از حذف فایلی که وجود دارد از کاربر تاییدیه می‌گیرد. اگر این گزینه مشخص نشده باشد، فرمان rm فایل‌ها را بدون درنگ حذف می‌کند.
r, –recursive	اگر دایرکتوری دارای زیردایرکتوری‌هایی باشد، آن‌ها را نیز حذف می‌کند.
f, –force	فایل‌های موجود را نادیده می‌گیرد.
v, –verbose	پیام‌های اطلاع‌رسانی را برای عمل حذف نمایش می‌دهد.

مثال‌های فرمان rm

بی‌درنگ file1 را حذف می‌کند.
قبل از حذف file1 از کاربر تاییدیه می‌گیرد.
file1 و dir1 را به همراه محتویاتشان حذف می‌کند.

منبع: لینوکس‌سیزن نوشته فرشید نوتاش حقیقت